Nga Hisen Berisha
Vetëm një regjim shumë armiqësor mund t’i neglizhojë kërkesat e minatorëve të Trepçës, nismëtarëve të lëvizjes për liri dhe simbolin e rezistencës ndaj regjimit të Miloševićit.
Greva e minatorëve të Trepçës, që po vazhdon këto ditë, ka tërhequr vëmendjen e publikut dhe ka ngjallur diskutime të shumta në Kosovë.
Motivet kryesore të grevës janë kërkesat për përmirësimin e kushteve të punës dhe pagesës së rrogave të prapambetura. Minatorët kanë ngritur shqetësime të ndryshme lidhur me kushtet e tyre të punës, sigurinë në minierë, si dhe mungesën e investimeve dhe mirëmbajtjes në kompleksin industrial të Trepçës.
Retorika mashtruese se “po punojnë për të gjetur një zgjidhje të qëndrueshme për Trepçën” me të cilën po deklarohet Kryeministri Kurti dhe ministrat përkatës, nuk është më e mjaftueshme për tejkalimin e situatës, sepse tashmë minatorët e kanë lexuar kursin politik të retorikave boshe dhe të mashtrimit gjatë katër viteve të qeverisjes.
Është kjo qeveri që ka premtuar se do të ndërmarrë hapa konkretë për të investuar në modernizimin e Trepçës dhe për të rritur efikasitetin dhe produktivitetin e saj. Megjithatë, asnjë lëvizje investive nuk ka ndodhur në këtë drejtim dhe sfidat janë më të shumta dhe situata është komplikuar edhe më. Ka një degradim në të gjotha aspektet.
Një zgjidhje afatgjatë kërkon jo vetëm përmirësime të menjëhershme në kushtet e punës dhe pagesën e rrogave të mbetura, por edhe një strategji të qartë për zhvillimin dhe modernizimin e gjithë kompleksit industrial. Kjo përfshin jo vetëm investime financiare, por edhe përmirësime në menaxhim dhe qeverisje, si dhe përpjekje për të tërhequr investime të huaja dhe për të rritur bashkëpunimin ndërkombëtar.
Në përgjithësi, greva e minatorëve të Trepçës reflekton sfidat e vazhdueshme me të cilat përballet sektori industrial përgjithësisht në Kosovë dhe nevojën për reforma të thella dhe të mirë-menduara për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme dhe prosperuese për të gjithë punëtorët dhe qytetarët e vendit.
Është e vërtetë që minatorët e Trepçës kanë luajtur një rol historik të rëndësishëm në lëvizjet e shqiptarëve të Kosovës kundër regjimit komunist të Serbisë, veçanërisht gjatë viteve ’80 dhe ’90. Protestat dhe grevat e minatorëve ishin një simbol i qëndresës dhe unitetit kombëtar, dhe ata gëzonin mbështetjen e madhe të rinisë studentore, e cila ishte avangardë në kërkesat për ndryshim dhe liri. Prandaj, vetëm një pushtet i predispozuar tejet armiqësisht ndaj minatorëve që ishin promotorë të lëvizjes për liri e pavarësi në Kosovë, do t’i neglizhojë dhe luftojë me komplotin e heshtjes.
Sot, situata është më komplekse. Ndërsa minatorët e Trepçës ende luftojnë për të drejtat e tyre dhe përmirësimin e kushteve të punës, fryma studentore e ndryshimit që ishte dikur përkrah minatorëve, nuk është më e dukshme.
Shumë faktorë mund të ndikojnë në këtë gjendje, duke përfshirë ndryshimet socio-politike dhe ekonomike në Kosovë, sfidat e reja me të cilat përballet vendi dhe vetë natyra e ndryshuar e lëvizjeve studentore.
Synimi praktik i qeverisë Kurti për instalimin e një “regjimi neo-komunist” është shqetësim serioz dhe duhet të jetë temë debati të gjerë politik në Kosovë.
Qeveria Kurti, në emër të “reformave” të ndryshme, ka shkaktuar polarizim politik dhe opinione të ndryshme në publik. Përveç “analfabetëve funksionalë” siç i quan LVV e Kurti votuesit e përkrahësit e vet, të cilët me miopinë e tyre inertive e shohin qeverinë si një forcë pozitive për ndryshim dhe drejtësi sociale, qarqe vendore e ndërkombëtare janë kritikë ndaj qasjes dhe politikave të saj, duke i konsideruar ato si autoritare dhe të ngjashme me praktikat e regjimeve të kaluara.
Një faktor tjetër që duhet marrë parasysh është konteksti ekonomik dhe social pas luftës dhe gjatë procesit të shtet-ndërtimit në Kosovë. Ndërsa vendi përpiqet të konsolidojë demokracinë dhe të zhvillojë ekonominë, sfidat e varfërisë, papunësisë dhe mungesës së investimeve mbeten të mëdha. Në këtë kuadër, lëvizjet studentore dhe sindikaliste mund të kenë pësuar ndryshime në dinamikën dhe intensitetin e tyre.
Përfundimisht, është e rëndësishme të kuptojmë se Kosova është ende në një proces të gjatë dhe të vështirë të tranzicionit politik dhe ekonomik. Një dialog i hapur dhe konstruktiv ndërmjet qeverisë, sindikatave dhe shoqërisë civile është thelbësor për të adresuar sfidat aktuale dhe për të siguruar një të ardhme më të mirë për të gjithë qytetarët e Kosovës.
