Inflacioni në eurozonë pritet të ketë arritur një nivel të ri rekord prej 10.7% në tetor. Nëse konfirmohet më vonë në nëntor nga Eurostat, agjencia zyrtare e statistikave e bllokut, ky do të ishte leximi i parë i inflacionit që kalon pragun e 10%.
Rritja u nxit nga çmimet e energjisë, të cilat Eurostat vlerëson se ishin 41.9% më të larta se në të njëjtin muaj të vitit të kaluar. Çmimet për ushqimet, alkoolin dhe duhanin ndërkohë besohet se janë rritur me 13.1% nga viti në vit. Inflacioni ishte 9.9% në shtator.
Vendet baltike mbeten vendet më të prekura me inflacionin vjetor që mbetet mbi nivelin 20%. Estonia kryeson paketën me një vlerësim prej 22.4%.
Franca ruajti pozicionin e saj si vendi më pak i ndikuar, megjithëse inflacioni vjetor për muajin tetor shihet në 7.1%. Italia, norma vjetore e së cilës parashikohet në 12.8%, ndërkohë ka shënuar rritjen më të lartë nga muaji në muaj me një kërcim prej 4%.
Banka Qendrore Europiane, mandati i së cilës është të mbajë inflacionin në zonën e euros afër 2%, thyen me më shumë se një dekadë të normave negative të interesit gjatë verës në një përpjekje për të kufizuar rritjen e çmimeve. Javën e kaluar, ajo njoftoi rritjen e tretë të madhe të normave të interesit.
Bankat qendrore përdorin normat e tyre të interesit për të bërë para pak a shumë të shtrenjta për të rritur ose për të frenuar shpenzimet pasi ato ndikojnë drejtpërdrejt në normat që bankat tregtare ofrojnë për familjet dhe bizneset.
Ai parashikoi se rritje të tjera të tilla do të priten në muajt në vijim pasi “inflacioni mbetet shumë i lartë dhe do të qëndrojë mbi objektivin [2%] për një version të zgjatur”.
Shefja e BQE-së Christine Lagarde paralajmëroi gjithashtu se aktiviteti ekonomik në eurozonë ka të ngjarë “të ngadalësohet ndjeshëm në tremujorin e tretë të vitit dhe ne presim një dobësim të mëtejshëm në pjesën e mbetur të këtij viti dhe fillimin e vitit të ardhshëm”.
Parashikimi i saj erdhi vetëm një ditë pasi kreu i Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN) ofroi parashikimin e saj të zymtë se gjysma e vendeve në eurozonë mund të hyjnë në recesion në muajt në vijim. Një recesion në përgjithësi përkufizohet si dy tremujorë radhazi të rritjes negative të PBB-së.
Në perspektivën e saj të fundit, FMN vlerësoi se eurozona do të zgjerohej me 3.1% në 2022, por vetëm me 0.5% në 2023. Vitin e ardhshëm, Gjermania dhe Italia parashikohen të kenë norma -0.3% dhe -0.2%, respektivisht. Kjo për shkak se Europa është veçanërisht e prekur nga rritja e çmimeve të energjisë, shpjegoi Georgieva.
Për kreun e Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA), “ne jemi në mes të krizës së parë të vërtetë globale energjetike. Bota jonë nuk ka parë kurrë një krizë energjetike me këtë thellësi dhe me këtë kompleksitet.”
Fatih Birol javën e kaluar se Europa duhet ta kalojë dimrin e ardhshëm me vetëm disa “dëmtime ekonomike dhe sociale” dhe pa dëme të mëdha me kusht që “të mos jetë shumë e gjatë dhe jo shumë ftohtë dhe nëse nuk ka surpriza të mëdha” por paralajmëroi se sezoni i ardhshëm i dimrit mund të jetë shumë më i ashpër.
Ai tha se mungesa e gazit rus për të rimbushur depot përpara muajve të ftohtë, rimëkëmbja e pasigurt ekonomike e Kinës dhe kushtet më të ashpra në tregjet e gazit natyror të lëngshëm (LNG), të cilave blloku është kthyer për të kompensuar mungesën e gazit rus. po errësojnë perspektivën energjetike të Europës. /Edel Strazimiri – SCAN/
