Ish-presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, po përballet me dy procese gjyqësore paralele në Gjykatën Speciale.
Njëri për krimet e luftës, dhe tjetri për pengim të drejtësisë.
Mbrojtja e Thaçit në të dyjat rastet, i është drejtuar me një kërkesë trupit gjykues, duke u ankuar për procedurat tejet strikte të komunikimit me dëshmitarë, të cilët janë të njëjtë në të dyja rastet.
Avokatët e ish-presidentit të Kosovës kanë theksuar se dy gjykime paralele, po krijojnë sfida të mëdha për mbrojtjen dhe gjykimin e drejtë.
“Mbrojtja është e detyruar t’i drejtohet Trupit Gjykues me një çështje që ka të bëjë me të drejtat themelore të z. Thaçi për gjykim të drejtë në Rastin 12. Vendimi i ZP-së, i mundësuar nga Gjyqtari i Procedurës Paraprake i Rastit 12, që z. Thaçi duhet të gjykohet në dy procedura penale të njëkohshme dhe të ndërlidhura para Gjykatës së Lartë të KSK-së, po krijon sfida të pashembullta. Njëra prej tyre është rregullimi i z. Thaçi me dy protokolle të ndryshme që rregullojnë kontaktin e ekipeve të tij ligjore me dëshmitarët e ZPS-së. Rasti 12 po i afrohet fundit të fazës së tij paraprake. Gjyqtarja e Procedurës Paraprake e Rastit 12 ka (i) urdhëruar Zyrën e Prokurorit të Përgjithshëm (SP) të paraqesë dosjen e saj paraprake dhe listat e dëshmitarëve dhe provave materiale deri më 19 shtator 2025;17 (ii) i ka ftuar të akuzuarit në Rastin 12 të paraqesë dosjet e saj paraprake, nëse ka, deri më 20 tetor 2025; dhe (iii) i ka informuar palët se ajo synon t’ia transmetojë Rastin 12 një Trupi Gjykues në gjysmën e parë të nëntorit 2025”, thuhet në hyrje të kërkesës.
Duke qenë se mbrojtja ka kushte strikte të kontaktit me dëshmitarë, atëherë sipas tyre, kanë sfida të mëdha në hetimet e tyre.
“Mbrojtja kërkon të ndërmarrë hetime. Hetime të tilla do të kërkojnë kontakt me disa nga individët që janë dëshmitarë të ZPS-së si në Rastin 06 ashtu edhe në Rastin 12 (“Dëshmitarë që Mbivendosen”). Kontakti me individë të tillë është i pashmangshëm në hetimet e mbrojtjes së Rastit 12 sepse rasti është ndërtuar kryesisht rreth provave të këtyre Dëshmitarëve që Mbivendosen. Për më tepër, akuzat në qendër të Rastit 12 kanë të bëjnë me veprimet dhe ndërveprimet e një numri të vogël individësh gjatë një afati kohor të kufizuar, në ambiente private. Ato nuk janë çështje për të cilat një grup i madh personash ka njohuri, si për shembull për t’i mundësuar Mbrojtjes të gjejë dëshmitarë që nuk kanë pasur të bëjnë më parë me Prokurorinë Speciale”, thuhet më tutje.
“Megjithatë, Mbrojtja e Thaçit është në një pozicion unik, për shkak të statusit të z. Thaçi si i akuzuar në Rastin 06 dhe faktit që dy nga avokatët e tij e përfaqësojnë atë si në Rastin 06 ashtu edhe në Rastin 12. Për shkak të kësaj, z. Thaçi dhe avokati i tij janë gjithashtu të detyruar nga Protokolli i Kontaktit të Rastit 06 në lidhje me Dëshmitarët që Mbivendosen. Siç është në dijeni të Trupit Gjykues, Seksioni II i Protokollit të Kontaktit të Rastit 06 përcakton një regjim shumë më të rëndë se ai që vepron në Rastin 12 në lidhje me kontaktet midis një pale dhe dëshmitarit të një pale kundërshtare, duke përfshirë edhe pas përfundimit të dëshmisë së dëshmitarëve. Ndër procedurat e vendosura janë kërkesat: për dhënien e njoftimit dhjetë ditë përpara për çdo dëshmitar; që pala thirrëse të marrë pëlqimin e informuar nga dëshmitari; që regjistrimi video i të gjitha ndërveprimeve me dëshmitarin; që ai regjistrim video të ndahet me palët e tjera dhe Trupin Gjykues II.2 Meqenëse shumë (nëse jo shumica) e dëshmitarëve të Rastit 12 të ZPS-së janë Dëshmitarë që Mbivendosen(d.m.th., ata ishin gjithashtu dëshmitarë të ZPS-së të Rastit 06), ky Protokoll Kontakti i Rastit 06 do të zbatohej për shumicën e kontakteve midis avokatit të Z. Thaçi të Rastit 12 dhe dëshmitarëve të ZPS-së të Rastit 12”, thuhet më tutje.
Si rezultat, mbrojtja e Thaçit në këtë letër të përbashkët është ankuar se janë të diskriminuar në një formë me ekipet e tjera të avokatëve.
“Pasoja është se, ndërsa ekipet e tjera të mbrojtjes të Rastit 12 kanë liri të konsiderueshme veprimi në intervistimin e dëshmitarëve të ZPS-së, Mbrojtja e Thaçit përballet me kufizime të konsiderueshme nëse dëshiron të kryejë të njëjtat hapa hetimorë. Ndërsa ekipet e tjera të mbrojtjes mund të intervistojnë Dëshmitarët Mbivendosës në privatësi, Mbrojtja e Thaçit kërkohet të filmojë çdo intervistë të tillë dhe të ndajë regjistrimet që rezultojnë me ZPS-në dhe Trupin Gjykues. Zbatimi i Protokollit të Kontaktit të Rastit 06 jo vetëm që krijon një çekuilibër midis Z. Thaçi dhe të akuzuarve të tjerë të Rastit 12; ai gjithashtu krijon diferencime arbitrare midis dëshmitarëve të Rastit 12 dhe ndikon në pozicionin e Z. Thaçi në Rastin 12 në lidhje me Prokurorinë Speciale”, thuhet në parashtresë.
- Sipas avokatëve, kjo po cenon të drejtat themelore të njeriut në procedurë.
“Sipas Urdhrit për Kryerjen e Procedurave, Protokolli i Kontaktit të Rastit 06 mund të ndryshohet kur rrethanat kanë ndryshuar në një mënyrë materiale që nga vendimi i Panelit të Gjykatës së Apelit të 27 dhjetorit 2022.37 Ky është qartësisht rasti. Në kohën e vendimit të Panelit të Gjykatës së Apelit, akuzat që çuan në Rastin 12 nuk kishin lindur dhe nuk kishte asnjë tregues se Z. Thaçi do të përballej me dy gjyqe penale paralelisht, me dy protokolle kontakti kontradiktore në fuqi. Meqenëse ky zhvillim është i pashembullt në të drejtën ndërkombëtare penale, nuk kishte asnjë arsye që Gjyqtari i Procedurës Paraprake i Rastit 06 ose Paneli i Gjykatës së Apelit ta kishin parashikuar atë kur krijuan dhe rishikuan Protokollin e Kontaktit të Rastit 06”, thekson parashtresa.