Ata që zgjohen herët kanë kohë që shijojnë lavdinë e superioritetit shëndetësor.
Është më e lehtë për ta të flenë natën dhe të zgjohen me lindjen e diellit, duke i lejuar ata të kalojnë nëpër listën e tyre të detyrave, ndoshta të përfundojnë një rutinë kujdesi për veten ose të bëjnë ushtrime në mëngjes.
Dhe një studim i ri sapo u dha atyre edhe më shumë pikë : Studiuesit zbuluan se të moshuarit që vazhdonin të hanin mëngjes herët ndërsa plakeshin ishin në më pak rrezik të vdisnin gjatë një periudhe afërsisht 20-vjeçare sesa ata që e shtynë vaktin e mëngjesit me kalimin e kohës.
Studimi ndoqi gati 3.000 të moshuar në Mbretërinë e Bashkuar, të cilët plotësuan pyetësorë në pika të ndryshme gjatë periudhës së studimit, duke regjistruar detaje të stilit të jetës si orari i tyre tipik i vakteve dhe i gjumit, si dhe çdo simptomë të sëmundjes fizike dhe psikologjike që po përjetonin.
Disa prej tyre bënë edhe analiza gjaku, duke u lejuar studiuesve të gjurmonin se kush prej tyre kishte gjene të caktuara të lidhura me të paturit e një kronotipi mbrëmjeje (i njohur edhe si tendenca e bufëve të natës). Më ndriçuese ishin lidhjet e vazhdueshme që studiuesit gjetën midis orareve të vakteve dhe rezultateve shëndetësore: Vonesa e mëngjesit lidhej me depresionin, nivele më të larta lodhjeje dhe frekuencë më të madhe sëmundjesh dhe, po, rrezik vdekshmërie.
Duke i bashkuar më tej provat në favor të një mëngjesi të hershëm, studiuesit identifikuan gjithashtu dy grupe të përgjithshme pjesëmarrësish: një grup që hëngri herët dhe që hëngri mëngjes rreth orës 7:50 të mëngjesit dhe një grup që hëngri më vonë dhe që hëngri vaktin e mëngjesit në orën 8:50 të mëngjesit. Dhe doli që ata që hëngrën herët kishin një shkallë mbijetese më të lartë se ata që hëngrën më vonë. Në fakt, kur studiuesit i analizuan shifrat, ata zbuluan se me çdo orë më vonë që pjesëmarrësit hëngrën mëngjes, ata kishin një rrezik 11% më të lartë për të vdekur gjatë periudhës së studimit.
Vlen të përmendet se studime si ky mund të vërtetojnë vetëm korrelacionin, jo shkakun – kështu që mund të jetë që problemet shëndetësore i shtynë disa pjesëmarrës të hanin mëngjes më vonë, në vend që një mëngjes i vonuar t’i bënte ata të ishin më keq nga ana shëndetësore.
Ky ndryshim në kohën e vakteve tek të rriturit e moshuar “mund të jetë një tregues i lehtë, diçka që një anëtar i familjes mund ta dallojë, i një gjendjeje themelore shëndetësore”, thotë për SELF autori kryesor Hassan Dashti, PhD, RD , një shkencëtar i të ushqyerit dhe biolog në Spitalin e Përgjithshëm të Massachusetts.
Por në të njëjtën kohë, Dr. Dashti mendon se një mëngjes i hershëm dhe i vazhdueshëm mund të ketë një efekt pozitiv në shëndet dhe jetëgjatësi, veçanërisht duke mprehur ritmin cirkadian. Ndërsa plakemi, ky ritëm mpihet, gjë që mund të ketë një efekt negativ në sisteme të ndryshme të trupit. Një vakt rutinë në mëngjes “është një sinjal i fortë mjedisor që i tregon trupit tuaj se është ditë”, thotë Dr. Dashti, “i cili sinjalizon secilin prej organeve tuaja të kalojnë nga funksionimi i mbrëmjes në modalitetin e ditës”. Kjo ndihmon që gjithçka të funksionojë në formë optimale.
Ky nuk është studimi i parë që sugjeron rëndësinë e mëngjesit për një jetë të gjatë – hulumtimet kanë treguar se ngrënia e rregullt e një vakti në mëngjes është e lidhur me një vdekshmëri më të ulët të përgjithshme dhe të lidhur me zemrën (dhe se anashkalimi i tij mund të rrisë rrezikun e sëmundjeve të zemrës ).
Krahasuar me bashkëmoshatarët, ata që zgjohen herët në mëngjes kanë treguar shëndet më të mirë kardiovaskular , më pak rrezik për diabet dhe rënie më të ngadaltë njohëse në moshën e mesme – të gjitha këto mund të ndikojnë edhe në jetëgjatësinë e tyre përgjithësisht më të gjatë.
