Dhomat e Specializuara të Kosovës (DhSK) në Hagë, kanë rrëzuar mocionin e mbrojtjes së ish-Presidentit Hashim Thaçi, me të cilin pretendohej se rasti kundër administrimit të drejtësisë ishte dashur që të iniciohet nga trupi gjykues në rastin për krime lufte.
Vendimi është marrë më 19 qershor 2025 nga gjyqtarja e procedurës paraprake, Marjorie Masselot, e cila rrëzoi edhe pretendimin e Thaçit se caktimi i saj në këtë çështje ishte bërë në kundërshtim me Ligjin.
Sipas kronologjisë së procedurave, më 29 nëntor 2024, ishte konfirmuar pjesërisht aktakuza ndaj Thaçit, Bashkim Smakajt, Isni Kilajt, Fadil Fazliut dhe Hajredin Kuçit për vepra penale kundër administrimit të drejtësisë.
Më 12 shkurt 2025, Prokuroria kishte bërë ankesë kundër aktakuzës së konfirmuar dhe më 3 prill Gjykata e Apelit vendosi që çështja t’i kthehet gjyqtares së procedurës paraprake për rishqyrtim.
Më 14 prill 2025, gjyqtarja procedurës paraprake e ndryshoi vendimin në përputhje me vendimin e Apelit dhe dy ditë më pas e dorëzo atë. Kurse, më 8 maj 2025, mbrojtja e Thaçit kishte dorëzuar mocionin e saj lidhur me këtë çështje.
Në mocionin e saj, mbrojtja e Thaçit ka kontestuar kompetencat e gjyqtares së procedurës paraprake për të shqyrtuar rastin aktual të tij.
Sipas mbrojtjes, këto procedura si kjo e rishqyrtimit dhe konfirmimit të aktakuzës bien në juridiksionin e trupit gjykues në rastin për krime lufte nga i cili e ka origjinën edhe kjo çështje.
Po ashtu, Thaçi pretendon se gjyqtarja e procedurës paraprake në këtë çështje është caktuar në kundërshtim me ligjin pasi më përpara kishte vepruar si gjyqtare e vetme gjatë hetimit për veprat që pretendohet se i ka kryer Thaçi dhe të tjerët.
Mbrojtja thotë se trupi gjykues në çështjen për krime lufte ka detyrim që gjykimi të jetë i drejtë, i shpejtë dhe që procedurat të zhvillohen duke i respektuar të drejtat e të akuzuarve.
Ata thonë se trupi gjykues nuk mund ta përmbush këtë detyrim nëse një panel tjetër është ngarkuar me çështje që kanë të bëjnë me menaxhimin e çështjes së tij.
Mbrojtja pretendon se trupi gjykues në çështjen për krime lufte duhet të ketë kompetencë dhe përgjegjësi ekskluzive mbi të gjitha aspektet, duke përfshirë edhe pretendimet për mosrespektim të gjykatës dhe ndërhyrje tek dëshmitarët.
“…prandaj ishte detyrë e Panelit gjyqësor II që të mbikëqyrte hetimin lidhur me veprat e pretenduara në çështjen aktuale, të përcaktonte nëse ato justifikonin një aktakuzë dhe një çështje të veçantë, dhe të vendoste nëse një Panel tjetër duhej të ngarkohej”, thuhet në vendimin i cili citon parashtrimet e mbrojtjes.
Mbrojtja gjithashtu pretendon se procedurat aktuale kanë minuar autoritetin e trupit gjykues në rastin për krime lufte për të garantuar gjykim të drejtë në atë çështje.
“Trupi gjykues është privuar nga mundësia për të parandaluar dhe trajtuar pretendimet për ndërhyrje te dëshmitarët; (ii) çdo vendim që do të merret nga Trupi gjykues II mbi dëshmitë e dhëna nga dëshmitarët e Çështjes 06 – për të cilat ZPS pretendon se janë të ndikuara – rrezikon të shkelë prezumimin e pafajësisë së Z. Thaçi dhe të paragjykojë rezultatin e çështjes aktuale; (iii) aftësia, koha dhe mjetet në dispozicion të Z. Thaçi për përgatitjen e mbrojtjes në Çështjen 06 janë ndikuar ndjeshëm nga procedurat aktuale; dhe (iv) Trupi gjykues II nuk mund të garantojë të drejtat e Z. Thaçit si i paraburgosur, meqë ai tashmë i nënshtrohet një regjimi të ndarë paraburgimi në kuadër të procedurave aktuale”, citohet të këtë parashtruar mbrojtja e Thaçit.
Mbrojtja e Thaçit ka argumentuar gjithashtu se gjyqtarja e vetme mund të veprojë vetëm atëherë kur nuk është ngarkuar ndonjë trupi gjykues për të menaxhuar pretendimet për ndërhyrje në çështjen për krime lufte. Sipas tyre, në këtë rast ishte një trup gjykues i caktuar lidhur me këtë çështje.
“Kryetarja e Dhomave i dha Gjykatësit të Vetëm një mandat “të përhershëm” mbi çështjet hetimore, rol i cili nuk parashikohet nga Ligji apo Rregullorja, të cilat përkundrazi parashikojnë që çdo caktim duhet të jetë i përkohshëm; dhe (iii) Kryetarja caktoi si Gjykatës të Procedurës Paraprake në të gjitha çështjet të njëjtët dy gjyqtarë që më parë kishin vepruar si Gjykatës të Vetëm, në kundërshtim me nenin 33 (1) (a) dhe (4) të Ligjit, i cili parashikon se një gjyqtar nuk mund të caktohet në role të njëpasnjëshme brenda të njëjtës çështje”, citohet të ketë parashtruar mbrojtja e Thaçit.
Si rrjedhojë, mbrojtja e Thaçit ka thënë se aktakuza e ndryshuar është e pavlefshme dhe duhet të hudhet poshtë për shkak të mungesës së juridiksionit, duke u mbështetur në faktin se është vepruar jashtë kompetencave.
Kurse, Prokuroria është përgjigjur se ky mocion duhet të hudhet poshtë në tërësi pasi që nuk ka bazë ligjore dhe ngre çështje të papranueshme.
Prokuroria pretendon se argumentet e Thaçit për kompetencat e trupit gjykues në çështjen për krime lufte bien ndesh me Ligjin dhe Rregulloren.
Sipas tyre, autoriteti për të kryer hetime dhe ngritur aktakuza i takon vetëm ZPS-së dhe se mbrojtja e Thaçit është duke e shpërfillë ligjin e zbatueshëm para DhSK-së, duke u përpjekur të sjellë rregulla të përdorura nga gjykata të tjera.
“…kompetencat e Trupit gjykues II për të menaxhuar procedurat në Çështjen 06 nuk shtrihen në procedura të tjera që përfshijnë akuza të ndryshme dhe të akuzuar të ndryshëm; (vi) neni 33(5) i Ligjit e ndalon në mënyrë eksplicite përfshirjen e gjyqtarëve të Trupit gjykues II në ndonjë procedurë penale që rrjedh nga shkeljet e nenit 15(2) të Ligjit; dhe (vii) pohimet e Mbrojtjes së Thaçit se Trupi gjykues II është penguar në zbatimin e masave ndaj shkeljeve të urdhrave të tij, se autoriteti i tij është minuar ose anashkaluar, dhe se nuk mund më të garantojë një gjykim të drejtë në Çështjen 06, janë të pabazuara”, citohet të ketë parashtruar Prokuroria.
Prokuroria gjithashtu pretendon se fakti që emërimi i gjyqtarit të vetëm u bë për mandat të përhershëm, është i gabuar, i pambështetur dhe i pasaktë.
“…nëse Mbrojtja e Thaçit dëshironte të kundërshtonte caktimin e Gjykatësit të Vetëm dhe po ashtu si Gjykatës të Procedurës Paraprake, duhej të kishte paraqitur një kërkesë për përjashtim sipas Rregullës 20 të Rregullores, përpara Kryetarit; (v) caktimi i Gjykatësit të Procedurës Paraprake është në përputhje me nenin 33(4) të Ligjit; dhe (vi) nuk ka arsye parimore për të ndarë Gjykatësin e Procedurës Paraprake nga çështjet mbi të cilat ka vendosur si Gjykatës i Vetëm”, thuhet në vendimin i cili citon Prokurorinë.
Në vendimin e saj, gjyqtarja e procedurës paraprake ka thënë se ngritja e një aktakuze dhe nisja e procedurave kundër një personi është e drejtë ekskluzive e Prokurorisë dhe i nënshtrohet vetëm mbikëqyrjes se gjyqtarit të procedurës paraprake për konfirmim ose jo të akuzave, raporton Betimi për Drejtësi.
Sipas saj, asnjë ligj apo rregullore nuk i jep trupit gjykues kompetencën për të udhëzuar Prokurorinë që t’i drejtohet gjyqtares së procedurës paraprake me një aktakuzë të re.
