Irani, në hakmarrjen e tij kundër Izraelit, i ka besuar goditjen e parë valës së dronëve “vetëvrasës”.
Zgjedhja e dronëve ishte e parashikueshme, pasi ato janë sisteme luftarake që Teherani i ka zhvilluar me shumë burime vitet e fundit.
Testimi i tyre u bë nga Lindja e Mesme deri në Ukrainë, ku janë pjesë e bombardimeve ruse të qyteteve dhe infrastrukturave.
Shahed dhe Mojaher, së bashku me modele të tjera, u zhvilluan duke nxjerrë përvoja të drejtpërdrejta, ndërsa, në të njëjtën kohë, dërguan dhjetëra prej tyre te milicitë aleate, duke filluar me Houthis në Jemen.
Vetë këta luftëtarë kanë demonstruar efektivitet në të kaluarën me operacionet e kryera kundër objektivave në Arabinë Saudite, taktika të ndjekura me kujdes nga instruktorët e tyre iranianë dhe teknikët e industrisë ushtarake.
Ata u përpoqën t’i përmirësonin, i modifikuan dhe u kujdesën të verifikonin kundërmasat e kundërshtarëve të tyre në përpjekje për t’i kapërcyer ato me aksione.
Në fakt, në qiejt e Ukrainës ato përdoreshin në objektiva dhe për të “devijuar” zjarrin kundërajror.
Dhe kjo është ajo që ata duket se kanë bërë për hakmarrje ndaj Izraelit, edhe nëse mburoja e IDF-së është sigurisht e një niveli superior.
Ekspertët kanë llogaritur se një dron i tërhequr nga territori iranian mund të marrë pothuajse nëntë orë para se të “mbërrijë” në objektivat e tij; prandaj, ka kohë për t’i kapur në distancë të largët.
Të lira në krahasim me pajisjet e sofistikuara, të ndërtueshme në sasi të mëdha, të eksportueshme për të mbledhur para dhe për të ndihmuar “miqtë”, dronët janë shfaqur në fronte të ndryshme, përfshirë dimensionin detar.
Automjetet “qëlluan” në anijet tregtare dhe cisternat e naftës “të lidhura me shtetin hebre”, një formulë që e lejoi Teheranin të shkonte në gjueti për transport në Oqeanin Indian dhe Detin e Kuq.
Pajisje të shoqëruara me bordime, si ajo që ndodhi pak orë më parë kundër një anijeje mallrash portugeze në perëndim të Hormuzit.
Një veprim demonstrues që pason kërcënimet – jo të reja – nga komanda e Marinës për të bllokuar ngushticën strategjike nëse është e nevojshme.
Provokim i rëndë dhe akt pirateria për të krijuar “vëllim” në momentin e sfidës me Jerusalemin.
Megjithatë, mjetet ajrore pa pilot përfaqësojnë vetëm një nga shtizat në arsenalin e Republikës Islamike.
Për vite me radhë, Teherani ka derdhur para për ndërtimin e një force të madhe raketore që do t’i lejonte atij taktika fleksibël.
Një pasojë indirekte edhe e asaj që pësoi gjatë konfliktit me Irakun në vitet 1980, kur të dy vendet u angazhuan në një duel me transportuesit Scud të projektuar nga sovjetikët.
Shkencëtarët iranianë, me ndihmën e rusëve, kinezëve dhe koreano-veriorëve, kanë ndërtuar një “arsenal” të madh pjesë-pjesë.
Pika qendrore, megjithatë, nuk është teknike, por strategjike: për herë të parë Irani ka sulmuar drejtpërdrejt Izraelin dhe vetëm “e ardhmja” do të na tregojë nëse jemi në një kthesë të re dramatike për një rajon pa paqe.