Hungaria, sipas fjalëve të Viktor Orban, po përgatitet për luftë.
“Ne duhet të shkojmë më thellë, të zëmë pozicione, të mbledhim aleatë dhe të rregullojmë Bashkimin Evropian”, deklaroi kryeministri hungarez në një intervistë në fund të vitit të kaluar.
“Nuk mjafton të jesh i zemëruar. Ne duhet të marrim Brukselin”.
Orban ka kritikuar prej kohësh BE-në, duke e përdorur atë si një kok turku për të nxitur mbështetjen populiste dhe duke e cilësuar marrëdhënien e vendit të tij me Brukselin si një betejë “ne kundër tyre”.
Kjo për të krijuar një ideologji të krahut të djathtë të bazuar në nacionalizmin dhe vlerat tradicionale të familjes.
Por në vitet e fundit – dhe veçanërisht që nga rizgjedhja e tij për një mandat të pestë në prill 2022 – ka pasur një ndryshim në tonin e Orbanit dhe një ndryshim në qasjen e tij ndaj BE-së.
Në udhëheqësin hungarez, BE-ja përballet me një lloj të ri euroskeptiku, ai që nuk dëshiron të largohet nga blloku, por përkundrazi e formëson atë, duke vënë vulën e tij.
Orban ka derdhur para dhe burime në Bruksel, duke ngritur infrastrukturën ndërsa përgatitet të marrë presidencën e radhës të bllokut në korrik.
“Nëse ne duam të ruajmë lirinë dhe sovranitetin e Hungarisë, ne duhet të pushtojmë Brukselin dhe të sjellim ndryshim në Bashkimin Evropian”, deklaroi Orban në një tubim në Budapest për të shënuar ditën kombëtare të Hungarisë më 15 mars.
Zsuzsanna Szelenyi, një ish-aleate e kthyer në kritike të Orbanit tha se përpjekjet e kryeministrit për të formësuar debatin politik në Evropë pasqyrojnë vetëbesimin e një lideri që nuk përballet më me opozitë të konsiderueshme në Budapest.
Ai është rizgjedhur në vitin 2022 me një shumicë prej dy të tretash në parlamentin hungarez.
Ofensiva e fuqisë së butë të Hungarisë në Bruksel
Në qendër të Brukselit, pranë misioneve diplomatike amerikane dhe ruse, një legjion ndërtuesish është duke punuar shumë.
Qeveria hungareze po garon për të përfunduar rinovimet në një rezidencë të madhe të shekullit të XVIII-të që e bleu në 2021 në kohën e korrikut, kur Budapesti merr presidencën e radhës të Këshillit të BE-së, institucioni ku diplomatët, ministrat dhe këshilltarët teknikë takohen.
Hapësira e re – rezidenca ku më parë ishte Ministria belge e Financave – do të plotësojë ambasadat ekzistuese hungareze në BE dhe Belgjikë dhe do të shërbejë si pikë takimi dhe vendtakimi për ngjarje kulturore.
Rezidenca, të cilës zyrtarët hungarezë tashmë po i referohen si “Shtëpia e Hungarisë”, është vetëm shtesa më e fundit në ofensivën në rritje të pushtetit të butë të Budapestit në Bruksel.
Sulmi ideologjik i vendit është Kolegjiumi Mathias Corvinus (zakonisht i referuar si MCC), një think tank i mbështetur nga Orban.
Organizata e lidhur me qeverinë hapi një degë në Bruksel në vitin 2022, duke ofruar një qëndrim konservator për çështjet e BE-së, ndërsa kërkon të prishë qarkun e grupeve të ekspertëve të Brukselit.
Dega e Brukselit, me një staf prej rreth 20 personash, është një degë e një fondacioni arsimor të financuar privatisht me bazë në Budapest, të cilit iu dhanë 1.4 miliardë euro nga shteti hungarez gjatë pandemisë COVID.
Budapesti po financon gjithashtu “The European Conservative”, një revistë në gjuhën angleze që vendos një anim konservator në lajmet e BE-së, përmes fondacionit jofitimprurës “Batthyány Lajos”.
Rritja e krahut të djathtë në Parlamentin Evropian
Hungaria po i sheh muajt e ardhshëm si një dritare vendimtare për ndryshime politike.
Në zgjedhjet e BE-së të qershorit, qytetarët anembanë bllokut do të zgjedhin 720 anëtarët e Parlamentit Evropian dhe do të shkaktojnë një ndryshim më të gjerë të roleve udhëheqëse të BE-së në të gjithë bllokun.
Të gjitha shenjat tregojnë drejt një lëkundjeje djathtas.
Një sondazh i kohëve të fundit për Këshillin Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë parashikon një rritje të krahut të djathtë në zgjedhjet e qershorit, me partitë populiste dhe nacionaliste që fitojnë terren dhe forcat e qendrës dhe të majta që humbin vende – një ndryshim që do të përkonte me marrjen e drejtimit të Këshillit nga Hungaria.
Vizioni i Orbanit për Evropën
Pra, çfarë dëshiron Orban?
Shumicën e kohës, lideri hungarez dhe ata përreth tij i përcaktojnë negativisht ambiciet e tyre: akuza kundër burokracisë, migrantëve, “agjendës LGBTQ” dhe ndihmës për Kievin në luftën e tij kundër Rusisë.
Ajo që ata nuk bëjnë është të sugjerojnë që Hungaria të largohet nga BE.
Mbështetja për BE-në mbetet e lartë në Hungari – dhe Orban e di këtë.
Sondazhi i rregullt i Eurobarometrit i Komisionit Evropian gjen vazhdimisht mbështetjen hungareze për anëtarësimin në BE në mbi 50 për qind.
Një sondazh i fundit zbuloi se 72 për qind besonin se anëtarësimi në BE është një gjë e mirë.
“Orban mund të kritikojë Bashkimin Evropian”, tha András Bíró-Nagy, drejtor i Policy Solutions, një institut me bazë në Budapest.
“Ai mund të thotë se po shkon në drejtimin e gabuar, por nuk mund të luajë me anëtarësimin e Hungarisë në BE. Kjo është një vijë e kuqe edhe për votuesit e tij të Fidesz”.
Pra, në vend që të duan të largohen nga BE-ja, Orban dhe aleatët e tij këmbëngulin se ajo duhet të riformohet, me më shumë pushtet t’u jepet qeverive kombëtare (sovranizmi, në gjuhën e tyre) dhe më pak institucioneve në Bruksel.
Udhëzuesi më i mirë për vizionin hungarez për Evropën mund të jenë vetoja që Budapesti ka vendosur në Bruksel.
Shumë vendime të BE-së kërkojnë konsensusin e 27 vendeve të bllokut dhe Orban nuk është shmangur nga, edhe përballë presionit nga udhëheqës të tjerë.
Ai ka përdorur veton e tij efektive për të bllokuar gjithçka, nga sanksionet ndaj Rusisë, në një pozicion të BE-së për taksimin global, deri te financimi për Ukrainën.
Shumë herë, Orban ka bllokuar ose ka pezulluar vendimet për të nxjerrë koncesione, por ai ka vendosur gjithashtu veton e tij – ndonjëherë në orën e njëmbëdhjetë – në emër të parimit që vendet duhet të kenë më shumë kontroll mbi atë që ndodh brenda kufijve të tyre.
Presidenca hungareze e Këshillit të BE-së
Ndërsa Hungaria përgatitet të marrë drejtimin e Këshillit të BE-së për gjashtë muaj duke filluar nga korriku, shumë në Bruksel presin një udhëtim me gunga.
Mbajtësi i presidencës së radhës supozohet të jetë një “ndërmjetës i ndershëm” dhe të lërë mënjanë interesat e tyre kombëtare, por pak besojnë se Orban nuk do ta përdorë mundësinë për t’i anuar gjërat në drejtimin e tij.
Një prioritet tjetër do të jetë zgjerimi, por sipas kushteve të Hungarisë.
Ndërsa Budapesti pritet ta avancojë këtë dosje – një fokus strategjik kyç për BE-në që nga pushtimi i plotë i Ukrainës nga Rusia në vitin 2022 – ai do të fokusohet në aspiratat e vendeve të Ballkanit Perëndimor në vend të Ukrainës, hyrja e së cilës në bllok kundërshton.
Gjithashtu e rëndësishme është ajo që Hungaria do të heqë nga lista e saj e prioriteteve.
Jo vetëm që Orban nuk ka gjasa t’i kushtojë vëmendje Parlamentit. Të gjitha indikacionet tregojnë se ai do ta shijojë rolin e tij, i cili – përveçse do ta lejojë të vendosë vulën e tij në politikën e BE-së – do t’i sigurojë atij një vend në skenën globale.
Në kundërshtim të ashpër me qëndrimet e mbajtura nga liderët e tjerë të BE-së, lideri hungarez është mikpritur me prezantuesin konservator amerikan të TV Tucker Carlson, ka brohoritur ofertën e ish-presidentit të SHBA-ve, Donald Trump për rizgjedhje dhe ka uruar presidentin rus Vladimir Putin për fitoren e tij padyshim të manipuluar në zgjedhje.
Presidenti kinez Xi Jinping e ka quajtur “mikun” e Pekinit.
Në fjalimin e tij vjetor në parlamentin hungarez në shkurt, Orban vuri në dukje se presidenca e Hungarisë në BE do të mbivendoset me zgjedhjet presidenciale në SHBA.
“Bëni Evropën përsëri të Madhe!” deklaroi ai.
“Ndryshimi i vërtetë mund të shkaktohet nga një e drejtë e re evropiane, pjesë e së cilës ne hungarezët jemi”.
“Poshtë Brukseli. Rroftë Evropa!”
Marrë nga “Politico”, përshtatur për Albanian Post
