Organizata joqeveritare me mision për parandalimin dhe zgjidhjen e konflikteve, Grupi Ndërkombëtar i Krizave, ka publikuar raportin e fundit.
Titulli i raportit thotë se Kosova po ia teston kufijtë e durimit Bashkimit Evropian.
Në raport përmendet sanksionet ndaj Kosovës, pezullimi i dialogut strategjik nga Amerika.
“Por marrëdhëniet e Kosovës me BE-në dhe SHBA-në janë bërë edhe më të trazuara vitet e fundit. BE-ja ka vendosur “masa kufizuese” – domethënë, shkurtime të fondeve dhe pezullim të vizitave dypalëshe – ndaj Kosovës që nga viti 2023. Në shtator, SHBA-të njoftuan se po pezullonin “dialogun strategjik” me qeverinë e Kryeministrit Albin Kurti. Ky veprim ishte veçanërisht i habitshëm duke pasur parasysh se Uashingtoni historikisht ka qenë mbrojtësi më i madh i vendit, si politikisht ashtu edhe financiarisht. Arsyet për ftohtësinë diplomatike janë lëvizjet e Kurtit për të centralizuar pushtetin dhe trajtimi i ashpër i qeverisë së tij ndaj serbëve etnikë që jetojnë në veri të vendit, të cilët kanë shpresuar prej kohësh për autonominë e premtuar në marrëveshjet e kaluara dhe, në rast se kjo dështon, bashkimin me Serbinë”, thuhet në raport, transmeton Nacionale.
Sipas raportit të kësaj organizate joqeveritare me seli në Bruksel, Kurti që kur ka ardhur në pushtet, ka tentuar ta ndërmarrë veprime për ta futur në kontroll veriun, por që është përballur me izolim.
“Që kur erdhi në pushtet në vitin 2021, qeveria Kurti ka bërë një sërë lëvizjesh për ta vënë më tej nën kontrollin e saj veriun me shumicë serbe, duke përfshirë vendosjen e forcave të specializuara policore. Serbët kanë rezistuar, ndonjëherë me dhunë dhe me mbështetje të fshehtë nga Beogradi, duke kulmuar me përplasje midis serbëve dhe NATO-s në maj 2023 dhe një përpjekje të dështuar për të kontrabanduar armë të rënda atë shtator. Që atëherë, qeveria e Kosovës ka mbajtur kontroll të fortë të kësaj zone. Por kjo qasje mund të jetë paralajmëruese e izolimit të zgjatur ndërkombëtar për Kosovën, një rezultat që BE-ja është përpjekur ta shmangë që kur filloi të ndërmjetësojë dialogun midis Beogradit dhe Prishtinës në vitin 2010”, thuhet në këtë raport.
Raporti flet edhe për bllokadën politike pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.
“Ligjet e Kosovës kërkojnë që Kuvendi të zgjedhë kryetarin dhe zëvendëskryetarët e tij përpara se të mund të betohet një qeveri e re. U deshën gjashtë muaj, më shumë se 50 përpjekje dhe dy ndërhyrje nga Gjykata Kushtetuese për të emëruar më në fund një kryetar Kuvendi. Partia e Kurtit emëroi të njëjtin kandidat vazhdimisht derisa Gjykata vendosi që asnjë person nuk mund të kandidojë më shumë se tre herë. Një kandidat tjetër i Vetëvendosjes përfundimisht fitoi votimin më 26 gusht, vetëm për ta parë Kuvendin të bllokuar në një bllokim të ri rreth zgjedhjes së një zëvendëskryetari nga komuniteti serb. Më në fund, më 10 tetor, Kuvendi zgjodhi një zëvendëskryetar serb, deputetin e vetëm serb që është i afërt me Kurtin, megjithëse kundër dëshirës së nëntë delegatëve të tjerë serbë. Emërimi është i diskutueshëm dhe mund të apelohet. Kurti, i cili është ende në detyrë si kryeministër në detyrë, u emërua zyrtarisht për një mandat të tretë më 11 tetor”, thuhet më tutje.
Raporti thekson se Kurti mund ta shfrytëzojë ndonjë veprim në veri, për të përfituar vota.
“Paraliza në shtet mund ta dëmtojë Kurtin në zgjedhjet e ardhshme, të cilat normalisht do të mbaheshin në vitin 2029, por mund të vijnë që në pranverën e vitit 2026 nëse bllokimi parlamentar vazhdon. Megjithatë, ai mund të shpresojë që pakënaqësia popullore do të kapërcehet nga shfaqja e tij gjithnjë e më e dukshme e forcës kundër pakicës serbe të rrethuar të Kosovës, veçanërisht në katër komunat më veriore. Këto politika filluan gjatë mandatit të tij të parë në vitin 2021 dhe kanë vazhduar gjatë të dytit, duke i siguruar Prishtinës kontroll të plotë të rajonit të trazuar verior me shumicë serbe të Kosovës dhe duke dëbuar shumicën e institucioneve të mbetura serbe. Ndërsa goditja ndaj serbëve është pak ose aspak e dobishme për kosovarët, ajo u pëlqen votuesve me mendje nacionaliste”, thekson raporti.
