Shkruan: Aurora Pirraku Nika
Si përkthyese në Suedi, që nga viti 1998 kam qenë shpesh dëshmitare në raste të rënda dhune në familje. Kam parë gra dhe nëna shqiptare e kosovare që erdhën për një jetë më të mirë, por që përfunduan të izoluara, të rrahura dhe të poshtëruara në shtëpitë e tyre.
Ky realitet nuk mund të heshtet më. Dhuna në familje nuk është çështje private – është problem i të gjithë shoqërisë.
⸻
Së fundmi pata një përkthim tepër të vështirë. Një nënë e re, e cila kishte ardhur në Suedi për të ndërtuar një jetë të re, ishte rrahur brutalisht nga burri i saj. Ajo ndodhej në spital me një kockë të faqes të shtypur, aq rëndë sa mjekët nuk dinin si ta operonin.
Ajo është një grua e re, një nënë me fëmijë, që punonte shumë dhe luftonte për të mbajtur familjen e saj. Në vend të respektit dhe sigurisë, ajo hasi dhunë, poshtërim dhe kontroll. Ajo tregoi se ishte rrahur sepse “fliste shumë” dhe sepse guxoi të bënte pyetje.
Gruaja rrëfeu se përpiqej t’i kënaqte të gjithë – burrin, fëmijët, vjehrrit – ndërsa mbante mbi supe të gjithë përgjegjësinë e shtëpisë. Dëshira e saj ishte e thjeshtë: të dëgjonte muzikë ose të fliste me familjen në vendlindje. Por edhe kjo iu ndalua.
E vetmja ëndërr e saj ishte të bëhej një qytetare e mirë në Suedi, të kujdesej për fëmijët dhe të jetonte në paqe. Në vend të kësaj, ajo u tall, u izolua dhe u rrah deri në thyerje.
⸻
Ky është realiteti i shumë grave dhe vajzave që shkojnë në Suedi për dashuri. Ato mbeten të vetmuara, pa mbështetje, të ngarkuara me faj dhe turp. Në kulturën e tyre, sekretet e familjes duhet të qëndrojnë brenda mureve të shtëpisë, dhe kjo i bën të heshtin – derisa është shumë vonë, kur dhuna gati ua merr jetën.
Fëmijët bëhen dëshmitarët e heshtur. Ata i shohin nënat e tyre duke u rrahur, dëgjojnë lotët, jetojnë me frikë. Bota e tyre – prindërit që duhet të ishin siguria e tyre – shndërrohet në një vend dhune dhe tmerri. Kujtime të tilla nuk zhduken kurrë. Siguria që duhet të formonte të ardhmen e tyre shkatërrohet para syve të tyre.
⸻
Unë kam punuar si përkthyese që nga viti 1998, shpesh në momentet më të vështira të jetës së njerëzve. E kam parë këtë model shumë herë. Suedia është një vend me ligje të forta dhe institucione që ofrojnë ndihmë dhe mbrojtje. Atje dhuna nuk pranohet kurrë. Por mbështetja duhet të arrijë – në kohë – para se më shumë gra dhe fëmijë të dëmtohen përjetë.
Dhuna në familje nuk është çështje private. Është problem shoqëror. Dhuna duhet të marrë fund.
⸻
Aurora Pirraku Nika
Psikoterapeute e licencuar (KBT, Psikodinamike, Trauma, ACT)
M.A. në Leadership
M.A. në Shkenca Policore
Fil. Kand. Shkenca të Sjelljes – Psikologji Shëndeti & Pune
Fil. Kand. Kriminologji
Përkthyese suedisht–shqip
⸻