Përgjithësisht thuhet se njeriu i dashuruar i humb kokën. Neuroshkenca ka arritur të demonstrojë se në realitet ndodh pikërisht e kundërta: dashuria na bën më inteligjentë. Ne nuk e përdorim gjithmonë këtë “ingranazh shtesë” ndaj personit të dashur, është gjithashtu e vërtetë që dashuria të bën të verbër. Por aspektet e tjera sigurisht që janë përmirësuar. Diçka ndryshon në trurin dhe kiminë e një personi të dashuruar. Pikërisht për këtë arsye jetojmë një eksperiencë shumë të veçantë.
Kushdo që bie në dashuri, veçanërisht në fazën e parë të marrëdhënies, ndihet më i zgjuar, më i lidhur emocionalisht me botën; gjithashtu më empatik dhe mbështetës. Është fakt se dashuria na bën më të mirë, por neuroshkenca ka zbuluar gjithashtu se dashuria na bën më të zgjuar. Pse ndodh kjo? Kimia e dashurisë qëndron kryesisht në tru; transformimi i shkaktuar nga rënia në dashuri arrin edhe në fushat përgjegjëse për funksionet njohëse.
A na bën dashuria më të zgjuar?
Për të arritur në këtë përfundim, një ekip studiuesish nga Universiteti i Çikagos analizuan trurin e një grupi njerëzish të dashuruar. Studimi i trurit, së bashku me disa teste, ka treguar se ata që duan mendojnë më shpejt, i kuptojnë më qartë sjelljet dhe idetë e të tjerëve dhe janë gjithashtu më kreativë. Pasi vendosën një grup elektrodash në kokën e secilit vullnetar, studiuesit u treguan atyre një seri fotografish, duke përfshirë një nga të dashurit e tyre. Po kështu ata kanë thënë disa emra, mes tyre edhe të partneres.
Shikimi i imazhit ose dëgjimi i emrit të të dashurit aktivizoi 12 zona të trurit te vullnetarët. Një nga zonat ku është regjistruar një aktivitet veçanërisht intensiv është gyrus këndor, një nga zonat tradicionalisht të lidhura me të menduarit abstrakt dhe krijimtarinë. Aktiviteti i trurit vazhdoi të ishte i lartë edhe kur përballej me fotografi apo emra të njerëzve të tjerë.
“Duke humbur mendjen”
Rezultatet tregojnë në një drejtim: nuk e humbisni mendjen kur bini në dashuri. Ose më mirë, humbet, por në të njëjtën kohë përmirësohet nga shumë këndvështrime. Dashuria na bën më të zgjuar. Studiuesit studiuan gyrusin këndor me një robot të vogël, pasi kjo zonë është e lidhur ngushtë me zona të tjera të trurit. Gyrus këndor është i përfshirë në funksione të shumta si përpunimi i numrave dhe mësimi i gjuhës, por edhe në aftësinë për të hyrë në të dhëna autobiografike shumë komplekse.
Me mendime më delikate dhe perceptim të rritur, njerëzit e dashuruar janë në gjendje t’i kuptojnë të tjerët më mirë, në një nivel më të thellë. Rrit aftësinë për të kuptuar karakteristikat e të tjerëve dhe për të njohur më mirë ndjenjat. Kjo është arsyeja e konkluzionit të studiuesve: dashuria gjithashtu na bën të bëhemi njerëz më të mirë.
Rënia në dashuri
Edhe pse është e qartë se aktivizimi dhe reagimet që ndodhin në trurin tonë janë më intensive në fazën e rënies në dashuri, të njëjtat efekte mund të vërehen edhe pas njëfarë kohe. Natyrisht, dashuria duhet të jetë gjithmonë e pranishme, edhe nëse jo aq e zjarrtë sa në fillim. Këtë e ka konfirmuar edhe një studim tjetër, i kryer në Kaliforni. Në këtë rast studimi u fokusua në një grup çiftesh që kishin qenë së bashku për më shumë se njëzet vjet dhe që pretendonin se ndiheshin ende të dashuruar. Studiuesit gjetën reagime të trurit të ngjashme me ato që ndodhin tek çiftet në mes të rënies në dashuri.
Doli, në veçanti, se truri i këtyre njerëzve prodhon një sasi më të madhe dopamine, një neurotransmetues që ka efekte të rëndësishme në humor, por është gjithashtu i aftë të ndikojë në aktivitetin njohës. Dopamina kontribuon, thënë thjesht, në rregullimin dhe modulimin e rrjedhës së informacionit. Deficiti i tij prodhon deficite në kujtesë, vëmendje dhe aftësi për të zgjidhur problemet.
Bazuar në këto dëshmi, mund të thuhet se dashuria na bën më të zgjuar. Kjo nuk vlen vetëm për çështjet thjesht njohëse, por shtrihet në botën e gjerë të inteligjencës emocionale. Një tjetër arsye e mirë për të dashuruar, pa frikë dhe pa kufij.