Dhjetëra të burgosur politikë janë liruar nga burgjet bjelloruse si pjesë e një marrëveshjeje midis udhëheqësit autoritar Alexander Lukashenko dhe presidentit të ShBA-së, Donald Trump.
Pesëdhjetë e dy të burgosur janë liruar, përfshirë udhëheqës sindikatash, gazetarë dhe aktivistë, por më shumë se 1,000 të burgosur politikë mbeten në burg.
Në këmbim, ShBA-ja ka thënë se do të lehtësojë disa sanksione ndaj linjës ajrore bjelloruse “Belavia”, duke i lejuar asaj të blejë pjesë për linjat e saj ajrore.
Lirimi i të burgosurve erdhi në prag të stërvitjeve të përbashkëta ushtarake që përfshinin Bjellorusinë dhe aleaten e ngushtë Rusinë, dhe pas asaj që Polonia fqinje e quajti një inkursion të paprecedentë rus me dronë në hapësirën e saj ajrore.
Polonia po mbyll kufijtë e saj me Bjellorusinë për shkak të stërvitjeve “Zapad-2025”, të cilat zgjasin deri të martën. Letonia po mbyll një pjesë të hapësirës së saj ajrore.
Ministria e Jashtme e Rusisë dënoi udhëheqjen e Polonisë për “hapat e saj konfrontues” në mbylljen e kufirit. Ndërkohë, shefja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas, paralajmëroi se “Putin po tall përpjekjet” e Perëndimit për t’u marrë me të.
Aleksandër Lukashenko, i cili është 71 vjeç dhe ka udhëhequr Bjellorusinë që nga viti 1994, duke shtypur të gjithë kundërshtimin, e përshkroi lirimin e të burgosurve si një gjest humanitar, pasi u takua me të dërguarin special të Trumpit, John Coale, në kryeqytetin Minsk të enjten.
Të dy burrat diskutuan se si mund të rivendosnin një marrëdhënie tregtare, duke përfshirë rihapjen e ambasadës amerikane në Minsk.
ShBA-ja e mbyllu ambasadën e saj në kryeqytet në shkurt 2022 pasi Vladimir Putin i Rusisë përdori territorin bjellorus për të nisur pushtimin e tij në shkallë të plotë të Ukrainës.
Coale i tha agjencisë së lajmeve Reuters se ende nuk kishte një datë për rihapjen e ambasadës, por se kjo do të ndodhte “në një të ardhme shumë të afërt”.
Bjellorusia është e etur të ndërtojë një marrëdhënie ekonomike me SHBA-në, pasi është goditur nga një sërë sanksionesh perëndimore për shkak të lidhjes me luftën e Rusisë në Ukrainë.
Disa nga sanksionet ndaj linjës ajrore kombëtare “Belavia” janë hequr në këmbim të lirimit të të burgosurve, thonë zyrtarët amerikanë.
Linja ajrore u sanksionua pasi kontrollorët e fluturimeve bjelloruse urdhëruan që një avion i Ryanair që udhëtonte nga Greqia në Lituani të ulej në Minsk në vitin 2021, dhe policia më pas arrestoi gazetarin Roman Protasevich, shkruan BBC.
