Pavarësisht pranimit të fajësisë, Milan Radoiçiq nuk është akuzuar ende nga autoritetet serbe. Avokati Ivan Niniq thotë se procesi po shtyhet për të ulur presionin ndërkombëtar mbi Serbinë.
Avokati nga Beogradi vlerëson se Beogradi ende nuk është i gatshëm të zhvillojë procesin gjyqësor lidhur me sulmin në Banjskë kundër Milan Radoiçiqit. Duke komentuar njoftimin e Prokurorisë së Lartë Publike në Beograd se vendimi për aktakuzën kundër Radoiçiqit mund të merret në fillim të vitit 2025, Niniq vlerëson se një proces i mundshëm do të varet nga marrëveshja politike me udhëheqjen shtetërore.
Ai thekson se presioni ndërkombëtar është kyç dhe se hapat e mëtejshëm në lidhje me Banjskën do të varen nga marrëdhëniet midis Serbisë dhe Perëndimit.
Edhe pse ish-nënkryetari i Listës Serbe, Milan Radoiçiq, i afërt me autoritetet serbe, ka pranuar se ka organizuar grupin e armatosur që kreu sulmin terrorist në Banjskë të Kosovës, në Serbi ende nuk ka përparim lidhur me ndjekjen e tij penale.
Prokuroria e Lartë Publike në Beograd ende nuk ka marrë vendim për aktakuzën për rastin Banjskë të datës 24 shtator 2023, edhe pse kryeprokurori Nenad Stefanoviq e paralajmëroi këtë në fund të vitit 2024, duke thënë se vendimi do të merret në fillim të vitit 2025. Deri më tani, është njoftuar vetëm se hetimi është në vazhdim dhe se po verifikohen deklaratat që Radoiçiq ka dhënë gjatë marrjes në pyetje.
Avokati beogradas, Ivan Niniq vlerëson se shtyrja e procesit është një mënyrë për të fituar kohë, ndërsa mbi udhëheqjen politike të Serbisë po ushtrohet presion ndërkombëtar.
“Unë nuk jam optimist se drejtësia në Beograd do ta ndjekë penalisht Radoiçiqin, madje edhe nëse kjo ndodh, do të jetë në marrëveshje me të. Skenari në të cilin Vuçiq dhe autoritetet serbe e lënë Radoiçiqin pas dore dhe ai përfundon duke vuajtur një dënim është i paimagjinueshëm në sistemin politik aktual. Presioni i bashkësisë ndërkombëtare do të jetë i pranishëm”, thekson Niniq, për RTK.
Ai shton se, nëse Serbia synon anëtarësimin në BE, duhet të marrë përgjegjësinë për veprimet e Radoiçiqit dhe të atyre që e ndihmuan atë. Prandaj, për shkak të problemeve ligjore dhe politike, aktakuza ndaj Radoiçiqit do të varet nga marrëdhëniet midis Serbisë dhe Perëndimit.
“Presioni i bashkësisë ndërkombëtare ndaj Serbisë është i madh dhe kjo ka çuar në pranimin e Radoiçiqit se ai ishte organizatori dhe pjesëmarrësi i sulmit në Banjskë. Megjithatë, kjo nuk e ka përkeqësuar pozitën e tij ligjore, ai nuk ka kaluar as një natë në burg në Beograd. Pasoja e vetme për të ishte transferimi i aksioneve të tij në kompani te Zvonko Vesellinoviq, duke u tërhequr formalisht nga biznesi, që Vuçiq të mund të deklarojë se Serbia nuk e financon atë dhe nuk ka lidhje me kompanitë e tij”, thotë Niniq.
Sipas tij, në këtë mënyrë, ata kanë ruajtur fuqinë ekonomike, pasi kapitali i Radoiçiqit tani kontrollohet nga Veselinoviqi. Gjithashtu, kujton se Radoiçiq dhe Veselinoviq, të dy në listën e zezë të SHBA-së, më parë kanë qenë nën hetime për krim të organizuar, por për shkak të “lidhjeve me autoritetet nuk janë ndëshkuar”.
Niniq thekson se Prokuroria Publike në Beograd nuk ka juridiksion mbi Radoiçiqin ose rastin Banjskë, pasi Serbia, me nënshkrimin e Marrëveshjes së Brukselit, ka njohur gjykatat dhe prokuroritë e Kosovës. Sipas tij, zhvendosja e çështjes Banjskë në Beograd është “hedhje hi në sytë e publikut”.
Ai thotë se ka dy mundësi: Radoiçiqit t’i gjykohet në mungesë në Prishtinë ose t’i gjykohet në prani, që do të nënkuptonte ndalimin e tij.
“Vetë Radoiçiqi nuk ka arsye të dorëzohet, sepse është i mbrojtur nga shteti serb. Beogradi dhe Prishtina nuk kanë një marrëveshje për bashkëpunim në çështjet penale ndërkombëtare, prandaj nuk ka bazë ligjore për dorëzimin e tij tek autoritetet në Prishtinë, dhe kjo është karta në të cilën po luan Vuçiqi”, thotë Niniq.
Sipas tij, ende nuk dihet “çfarë ishte Banjskë, si dhe ku u krijua, por dihet çfarë pasojash pati”.
“Dikush duhet të mbajë përgjegjësi penale për këtë në një shoqëri të civilizuar,” thekson ai.
Niniq paralajmëron se mbetet e paqartë prapavija politike e sulmit dhe shpreh dyshime për shkak të shkallës së madhe të operacionit dhe logjistikës së përfshirë.
“Banjskë nuk duhet të kishte ndodhur kurrë dhe nuk do të ndodhte nëse autoritetet në Beograd nuk do ta kishin ditur për të, nuk do ta kishin organizuar dhe nuk do të kishin dhënë miratimin për të. Çfarë ishte synimi i Banjskës, kjo është një pyetje për të cilën ndoshta nuk do të marrim kurrë përgjigje”, thotë Niniq.
Sipas tij, përveç viktima, sulmi në Banjskë ka pasoja serioze politike, veçanërisht për reputacionin e Serbisë, ndërsa dëmi më i madh i është shkaktuar serbëve në veri të Kosovës. Siç thekson ai, çdo proces i mundshëm kundër Radoiçiqit do të ishte rezultat i një marrëveshjeje politike, e jo i kritereve ligjore.