Shkencëtarët kanë zbuluar një shkak biologjik të përgjumjes së tepërt gjatë ditës (EDS), një gjendje që rrit rrezikun e diabetit, obezitetit dhe sëmundjeve të zemrës.
Zbulimi ndryshon kuptimin aktual të EDS, i cili prej kohësh konsiderohej një problem psikologjik ose pasojë e çrregullimeve të tjera të gjumit, shkruan Daily Mail.
Hulumtuesit nga Spitali Brigham and Women’s në Boston kanë identifikuar shtatë molekula në gjak të shoqëruara me përgjumjen e tepërt gjatë ditës. Në studim, ata theksuan rolin kyç të dietës dhe hormoneve. “Studimi ynë sugjeron që dieta dhe gjenetika mund të luajnë një rol të rëndësishëm në EDS,” tha mjeku Tariq Faquih, shkruan Daily Mail.
Gjatë studimit, u analizuan mostrat e gjakut nga 6000 pjesëmarrës dhe të dhënat mbi zakonet e tyre të gjumit pasdite. Acidet yndyrore Omega-3 dhe omega-6, të gjetura në peshqit yndyrorë, të verdhën e vezëve dhe arrat, u zbulua se zvogëlojnë rrezikun e përgjumjes. Anasjelltas, metaboliti tiraminë, i gjetur në ushqimet e fermentuara dhe të pjekura, rriti rrezikun e EDS, veçanërisht tek burrat.
Hulumtimi ka kufizime
Shkencëtarët gjetën gjithashtu tre molekula që ndryshojnë sipas gjinisë, dhe hormonet si progesteroni janë të lidhura me proceset e gjumit, duke përfshirë prodhimin e melatoninës. Megjithatë, studimi ka kufizime sepse mbështetej në pyetësorë dhe jo në matje laboratorike.”Kryerja e një prove klinike do të ishte një hap i madh i radhës dhe mund të na ndihmonte të kuptonim nëse acidet yndyrore omega-3 dhe omega-6 dietike mund të ndihmojnë në uljen e rrezikut të EDS”, shtoi Faquih.
Gjetjet lidhen gjithashtu me hulumtimet e shkencëtarëve britanikë që sugjerojnë se acidet yndyrore omega mund të ndihmojnë në parandalimin e sëmundjes së Alzheimerit tek gratë. Një studim nga King’s College London dhe Queen Mary University London ka treguar se gratë me këtë gjendje kanë më pak yndyrna të shëndetshme të pangopura në gjakun e tyre, gjë që mund të shpjegojë pse sëmundja i prek ato më shpesh dhe të hapë rrugën për trajtime të reja.
