Në qershor 2022, në sfondin e samitit të NATO-s në Madrid, presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan njoftoi se vendi i tij po jepte “dritën jeshile” për të filluar procesin që Finlanda dhe Suedia të bashkohen me Aleancën e Atlantikut të Veriut.
Rreth dhjetë muaj më vonë, në pranverën e vitit 2023 (fundi i marsit, fillimi i prillit), pala turke ratifikoi anëtarësimin e Finlandës por jo Suedisë. Disa muaj më vonë, në korrik 2023, në sfondin e samitit të NATO-s në Vilnius, Lituani, Erdogan njoftoi se tashmë ishte e hapur rruga për anëtarësimin e Suedisë.
Rreth katër muaj më vonë, në tetor 2023, presidenti turk njoftoi se po i dërgonte për miratim Asamblesë Kombëtare Turke protokollin e pranimit të Suedisë. Një muaj më vonë, në nëntor, komiteti i punëve të jashtme të parlamentit turk u mblodh për të ratifikuar anëtarësimin ende në pritje të Suedisë në NATO, por nuk e votoi atë, raporton abcnews.al.
Votimi përkatës, i cili supozohej të mbahej këtë javë, është shtyrë për mbledhjen e radhës të komisionit kompetent, i cili megjithatë nuk dihet saktësisht se kur do të zhvillohet.
Megjithatë, për momentin nuk është caktuar një datë. Që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës, në shkurt 2022, kanë kaluar tashmë 21 muaj.
Ndërkohë, boshti NATO-Rusi pati përçarje dhe riorganizime.
Në thelb, natyrisht, kjo nuk është një praktikë e re turke. Me fjalë të tjera, nuk është hera e parë që Turqia ngre pengesa për planet perëndimore. Në të kaluarën ka bërë sërish diçka të ngjashme:
– Në vitin 2003 (refuzoi kërkesën e amerikanëve që i kërkuan Ankarasë të jepte “dritën jeshile” që forcat e Divizionit të 4-të të Këmbësorisë të ushtrisë amerikane të kalonin nëpër territorin turk, në kuadër të pushtimit amerikan të Irakut).
– Në vitin 2009 (atëherë bllokimi i kandidaturës së Anders Fogh Rasmussen për postin e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s ).
– Në periudhën 2017 – 2019 (marrja e S-400 ruse, pavarësisht reagimeve amerikane).
– Në vitin 2019 (bllokimi i pjesëmarrjes së Egjiptit në Dialogun Mesdhetar të NATO-s, por edhe disa nga planet e mbrojtjes së NATO-s për Balltikun dhe Poloninë).
– Vitet 2022 – 2023 (bllokimi i pranimit të Suedisë dhe vonimi i anëtarësimit të Finlandës në NATO, përjashtimi nga detyrimi për të zbatuar sanksionet e vendosura nga Perëndimi ndaj Rusisë për shkak të atij ukrainas dhe “mbështetja” e Hamasit si “ Lëvizja çlirimtare” kundër Izraelit, të cilin udhëheqja e Erdoganit e denoncon tani si një “shtet terrorist” edhe pse ishte vetë Erdogani që e kishte shpallur si sukses takimin që pati me Netanyahun shtatorin e kaluar në Nju Jork, në margjinat e Asamblesë së Kombeve të Bashkuara).
Përveç këtyre, sigurisht ka edhe të tjera si instrumentalizimi i refugjatëve/emigrantëve pas 2015 kundër Europës, ajo që ndodhi në Evros në 2020 me tentativën e nxitur nga aparati shtetëror turk për të shkelur kufirin grek, minimi i strategjisë amerikane në Siri me sulmet turke kundër SDF-së , instrumentalizimin e pakicave turke që jetojnë në Europë (kryesisht në vende si Gjermania ), shkeljen e rezolutave të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara në sfondin e Varosit në Qipro.
Megjithatë, sfida e përsëritur pushon së qeni një përjashtim. Është normë tani.
Dhe fjalimi, i mbushur me provokime, i mbajtur nga Erdogan të premten e kaluar nga Berlini, me kancelarin gjerman Olaf Scholz në krah, ishte në shumë mënyra tregues i këtij “rregulli” që udhëheqja turke ka zgjedhur të ndjekë prej vitesh.
Nga kryeqyteti gjerman, Erdogan sulmoi të kaluarën naziste të Gjermanisë, si më parë në vitin 2017 ai sulmoi Holandën sepse punonjësit holandezë nuk arritën të parandalonin masakrën e Srebrenicës.
Gjermanët janë “në borxh” ndaj Izraelit për shkak të Holokaustit dhe prandaj e mbrojnë atë, ky ishte mesazhi i presidentit turk.
Për pjesën tjetër, ai mbrojti Hamasin, që është një organizatë terroriste për Perëndimin, sulmoi përsëri Izraelin, i cili është një aleat i amerikanëve, i kujtoi gjithashtu udhëheqjes gjermane se mbi 3 milionë turq jetojnë në Gjermani.
“Nën udhëheqjen e Erdoganit, Turqia është bërë ndoshta aleati më i vështirë i Gjermanisë ,” tha Frankfurter Allgemeine (FAZ), ndërsa Die Zeit foli gjithashtu për një ” vizitë të turpshme “.
Al-Monitor vëren megjithatë, duke cituar vlerësimet e analistëve turq, se Erdogan do të ruajë tonin e ballafaqimit me Perëndimin deri në zgjedhjet e ardhshme lokale turke në mars , me sytë e fokusuar kryesisht në përfitimet që mund të merrte nga një taktikë e tillë, por edhe në ato gjëra praktike që pretendon të marrë nga Perëndimi.
Megjithatë, ata që shpresonin që Erdogan do të ishte i qetë pas rizgjedhjes së tij në presidencën e Turqisë majin e kaluar, tani po ndodh e kundërta.