NATO duhet të rivendosë kontrollin e veriut të Kosovës ose të përballet me dhunën e vazhdueshme midis serbëve etnikë dhe shqiptarëve në rajon, thotë kryeministri i Shqipërisë.
Edi Rama, vendi i të cilit është anëtar i aleancës ushtarake, foli për “Financial Times” pasi paraushtarakët serbë morën peng një manastir në Kosovën veriore, duke marrë të paktën katër jetë, përfshirë atë të një oficeri policie shqiptar.
“Kosova është një pikë e nxehtë”, tha Rama. “Me kalimin e viteve është bërë një tokë e askujt ku të gjitha llojet e krimeve kombinohen me nacionalizmin në rritje. Kufiri mes krimit dhe politikës është zbehur”.
NATO-ja tha se do të vendoste sa më shumë trupa paqeruajtëse të nevojshme për të stabilizuar situatën, me Gjermaninë dhe Mbretërinë e Bashkuar që tashmë kanë premtuar qindra ushtarë në krye të forcës ekzistuese prej 4500 trupash për të mbajtur rajonin nën kontroll. Udhëheqësit e Kosovës dhe Serbisë i kanë bërë gjithashtu thirrje NATO-s që të rrisë praninë e saj dhe të qetësojë tensionet.
Kosova ka fajësuar Serbinë për sponsorizimin e sulmit dhe për lëvizjen e njësive të ushtrisë afër kufirit të Kosovës, duke i quajtur këto qëllime luftarake. Beogradi mohoi të kishte plane të tilla, por po strehon udhëheqësin e grupit, Milan Radoiçiq, i cili kreu rrethimin e manastirit. Pas sulmit të atij manastiri, autoritetet e Kosovës gjetën një depo të madhe armësh, duke përfshirë eksplozivë, artileri të rëndë dhe automjete ushtarake.
Rama avokoi për një “konferencë të nivelit të lartë” që përfshin liderët e Francës dhe Gjermanisë dhe riangazhimin e ShBA-së. “Kjo është [mënyra] më e mirë për të dalë nga kjo çmenduri e pafund”.
Udhëheqësi shqiptar tha se ai kishte tërhequr tashmë vëmendjen për përkeqësimin e situatës së sigurisë në Kosovë gjatë një samiti të NATO-s në korrik.
Qëllimi, tha ai, ishte “njohja e plotë e Kosovës në BE dhe në Kombet e Bashkuara. Nuk është e lehtë të ndryshosh rrjedhën e historisë, kjo kërkon lidership. Por nëse Franca dhe Gjermania mund ta bëjnë atë [pas Luftës së Dytë Botërore], nëse Arabia Saudite dhe Izraeli mund ta bëjnë atë, atëherë ne e dimë se mund të ndodhë”.
“Financial Times” shkruan se Rama për një kohë të gjatë u përmbajt nga përfshirja në konfliktin e Kosovës, në vend të kësaj ndërtoi lidhje të përzemërta me Beogradin, ndërsa kërkonte të bënte përparim në rrugën e anëtarësimit në BE për Ballkanin Perëndimor. Por duke pasur parasysh kërcënimin në rritje të sigurisë jo vetëm për shqiptarët në Kosovë, por edhe për rajonin në tërësi, Rama tha se duhej ta quante “lopatën lopatë”.
Jostabiliteti në Ballkanin Perëndimor i shërben interesave të Moskës, tha Rama. Rusia e ka mbështetur prej kohësh Serbinë dhe nuk e ka njohur pavarësinë e Kosovës. Pas pushtimit rus në shkallë të plotë të Ukrainës vitin e kaluar, Beogradi i rezistoi thirrjeve perëndimore për të vendosur sanksione ndaj Rusisë.
“Kremlini do të dëshironte gjithashtu të shihte një Donbas të vogël në Kosovë dhe të ndezte një zjarr separatizmi në mes të Evropës”, tha Rama. Ndërsa ai nuk ofroi asnjë provë për përfshirjen ruse në shpërthimin e fundit të tensioneve, ai tha se ndërhyrja e Kremlinit ishte “deduktimi më i thjeshtë që mund të bëni. Ata e bëjnë këtë në të gjithë botën, nga Afrika në Lindjen e Mesme, kështu që sigurisht që do të provojnë në Evropë. . . Kosova ka qenë gjithashtu një [mjet] për rusët”.