Ballina

Dykuptimësia në interpretim mes Kosovës dhe Serbisë, problematikë apo veçori e marrëveshjeve?

By GAZETA SCANNER 1

November 05, 2023

Janë dy marrëveshje që Kosova dhe Serbia i kanë arritur gjatë këtij viti. Për kah forma, asnjëra nuk është nënshkruar dhe kryesisht njihen si dakordime mes palëve, të arritura më 27 shkurt në Bruksel dhe 18 mars në Ohër.

Që të dyja, po vlerësohet se kanë edhe një lloj ambiguiteti apo dykuptimësie në interpretim.

Ish-ministri i jashtëm i Enver Hoxhaj, thotë se kjo lloj gjuhe është përdorur çdo herë në marrëveshje ndërkombëtare, por sipas tij dyshimet duhet të qartësohen në planet e zbatimit.

“Marrëveshjet nëse janë me ambiguitet, atëherë kërkohet që në bazë të zbatimit të jenë paragrafët e qartë, të cilët e determinojnë veprimin, gjuha është e ambiguitetit, veprimi duhet të jetë i qartë, duhet të jetë linear. Dhe këtu varet prej atyre që negociojnë se si dinë të sillen në situata të tilla. Edhe pakoja e Ahtisarti ka pasur elemente të tilla, por është ditë që ideja qendrore e saj është pavarësia e Kosovës dhe brenda një shteti të pavarur ka një arkitekturë shtetërore e cila është evidente në çdo vend të botës”, thotë Hoxhaj.

Profesori Universitar Dritëro Arifi, thotë se Kosova duhet të ketë kujdes nga dykuptimësia edhe në draftin për asociacionin të cilin e kanë sjellë emisarët.

“Duhet pasur kujdes sepse dokumenti ose drafti i statutit është shkruar në gjuhën angleze dhe ai dokument është vetëm ai i vlefshëm, jo përkthimet në gjuhën shqipe apo serbe … Çdo dokument që ka marrëveshje ndërkombëtare, do me thënë ka rëndësi, kështu që duhet t’i kushtohet sidomos rëndësi, a është i qartë dhe a është i përkthyer me një qartësi maksimale. Këtu është krejt problemi, për ta minimizuar ose eliminuar dykuptimësinë apo moskuptimin sepse gjithmonë pastaj problemi do të jetë te implementimi i atij dokumenti se si do të kuptohet. Kjo është esenca çka duhet të ketë kujdes qeveria e Kosovës”, theksoi Arifi.

Ambiguiteti ose dykuptimësia e nenit 7 në planin franko-gjerman, pati ngjallur reagime të shumta në vend, madje këto dyshime nuk ka arritur t’i qartësoj as aneksi i Ohrit.